कंचनी

झाले आज मी बावरी, बाई, भागले लोचन !
कोठे हालली वल्लरी, कोठे नाचले नंदन ?

होती एक आशा मला : सारे धुंडले मी वन;
गेले प्राजक्ताच्या तळी : तेथे दिसे ना तो पण.

सारी हालली ही फुले; सारे नाचले हे बन;
बाई, लाजली ही कळी : तिचे घेऊ का चुंबन ?

हाका घालते का कुणी ? माझे धुंदले हे मन :
वेड्या लाघवाने क्शी करु फुलांची गुंफण ?

खाली सारखे आणतो वारा परागांचे कण;
त्यांनी माखले हे असे माझे हि-यांचे कंकण.

झाले एक मी साजणी : कुठे माझा गऽ साजण ?
झाले एक मी कंचनी : करु कोणाचे रंजन ?


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

निद्रा

चंद्रप्रकाशातून ही कादंबिनीपुंजातूनी
सौंदर्यशाली श्यामला धुंदित ये वातायनी :

निद्रिस्त दोन्ही लोचने; ही मुक्त सोडी कुंतला;
भाली चकाके चांदणी; कंठात नाचे चंचला.

उत्फुल्ल या ह्रदपंकजी चालून आली मोहना :
गेले मिटूनी पद्म : तो माझी विरे संवेदना !


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

तुझ्या माझ्यात गं

आज आहे सखे
बहुरंगी अपार
नजरेचे जुगार
तुझ्या माझ्यात गं !

आज आहे सखे
निशिगंधास गंध
श्वसनाचा प्रबंध
तुझ्या माझ्यात गं !

आज आल्यात गं
पावसाच्या सरी
भावनेच्या भरी
तुझ्या माझ्यात गं !

आज नाही सखे
येथ कोणी दुजे
आणि ‘माझे-तुझे’
तुझ्या माझ्यात गं !

आज पाहु नको
विस्मयाने अशी
प्रीत आहे पिशी
तुझ्या माझ्यात गं !

तुझ्या माझ्यात गं !
तुझ्या माझ्यात गं !


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

तळमळ

मी सुखात घालू हात कुणाच्या गळां ?
राहिलो इथे : पण नाही लागला कुणाचा लळा.

मज एकहि नाही कुणी सखासोबती :
ममतेविण हिंडत आहे हे जीवजात भोवती.

वंचनाच दिसते इथे सदा सारखी;
हे स्नेहशून्य जग: येथे कोठची जिवाची सखी ?

हे वरुन आहे असे, तसे अंतर:
हे उदास जीवा, नाही, बघ, इथे कुणी सुंदर !

विक्राळ घोर अंधार जरी कोंदला
पळ एकच झळकत आली : लोपली वरच चंचला.

पोसून ध्येयशून्यता उथळ अंतरी
शून्यातच वाहत जाते ही मानवता नाचरी.

माझा पण आता पुरा जीव भागला:
मज करमत नाही येथे , ने मला दूर, वादळा!


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

तुम्ही

सुदूरच्या जमिनीचे तुम्ही आहात प्रवासी :
उदार राघव का हो तुम्ही अहां वनवासी ?
तुम्ही दुजी वदता ही अनोळखी परभाषा :
परंतु ती कळण्याला मला नकोत दुभाषी.


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

मालन

-१-
इवला झाला गायन गात;
चांदण्यांसवे हासली रात;
हालेना जरा वेलींचे पान;
निजली धरा; निजले रान,
आई, बहिणी झोपल्या घरी;
ये गऽ ये गऽ ये मागल्या दारी!
माथ्यावरती आला चंदीर
सांग, मी कसा धरावा धीर ?
भागले डोळे वाट पाहून :
प्रीतीची माझी ये गऽ मालन !

-२-
पुष्पवारती दवाचे बिंदू;
अंतराळात सुंदर इंदू;
पानोपानी की नाजूक वारा;
झीमझीम की झडीच्या धारा;
तशीच येते मूक, मोहन
अंगणातल्या वेलीमधून
शारदाची की ढवळी रात;
हासली प्रीत आतल्या आत !
दाविते कोण हंसीची मान ?
हासून येते माझी मालन !

-३-
पाहून तुझे काजळी डोळे
माझे गंऽ मन भुलले भोळे !
कपाळावरी चांदणी कोर;
मुक्त सोडला केसांचा भार;
हासणे गोड लावण्यखाणी;
कंठामधून कोकळगाणी ;
फुलांचे हार शोभले गळा;
रानराणीचा शृंगार भोळा.
कोणाचे ध्यान, कोणाचे गान,
प्रीतीचे कोण, सांग, मालन ?

-४-
एकाएकी का थांबली अशी ?
संध्येची दूर चांदणी जशी !
मूर्तच जशी हाले चाले ना !
उभी का दूर अधोवदना ?
कंपन ओठी, लाज नयनी :
बावरू नको रानहरिणी !
काय मनात भीती सारखी ;
नको गंऽ परी – होऊ पारखी !
प्रीतीला नाही भीतीचे भान ;
प्रीतीची माझी देवी मालन.

-५-
एकमेकांच्या आलिंगनात ;
भावनामय चुंबनगीत ;
एकमेकांच्या नयनांवरी
प्रीत मोहक, मूक, नाचरी;
एकमेकांचा हृदयनाद
घालत आहे एकच साद.
इवला झरा गायन गात;
चांदण्यांसवे हासली रात;
हासले जरा वेलीचे पान;
हासली धरा; हासले रान !


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

तू नि मी

माझा प्रत्येक क्षण तुझ्याबरोबर असावा
तो उगवताच का ? मावळता सूर्य पण मी तुझ्या सवे पाहावा

तुझा हात माझ्या हातात गुंफलेला असावा
फुलांचाच का ? काट्यांचा स्पर्शपण मला कोमल वाटावा

तुझा आनंदी चेहरा डोळ्यात इतका साठवावा
माझा हस्यातूनच का ? माझा अश्रूतून पण दिसावा

तुझा सहवास नि सोबत मंतरलेली असावी
आपल्या आयुष्याच्या सुखातच का ? दुःखात हि ती पुरून उरावी

तुझ्या डोळ्यातलं स्वप्न मी माझ्या डोळ्यातून पहाव
तू एकट्यानेच का ? आपण दोघांनी मिळून ते पूर्ण कराव

तुझा प्रत्येक शब्द न शब्द प्रेमाचा मोती असावा
तो साठवता साठवता कुबेराच खजिना माझ्या खजिन्या पुढे कमी पडावा

प्रेमाचा शब्द तू एक नि मी दोन असा हेवादावा नसावा
अबोल शब्दांनी पण एकमेकांच्या काळजाचा ठाव घ्यावा

तुझीसोबत सातच का अनंत जन्मांची असावी
प्रत्येक जन्मी तू कृष्ण अन मी राधा असावी


कवियत्री - शीतल