________कायदा  माझ्या  भारतीय घटनेचा_____  


कलम १- कायद्याचे नाव.

कलम २- भारतात केTलेल्या अपराधास शिक्षा.

कलम ३- भारताच्या हद्दी बाहेर केलल्या अपराधाची चौकशी / शिक्षा.

कलम ४- परमुलकी अपराधास हा कायदा लागू.

कलम ५- अमुक कायद्यास हा अधिनियम लागू नाही.

कलम ६- ह्या कायद्यातील लक्षणांस अपवाद.

कलम ७- अर्थपूर्ण शब्द.

कलम ८- लिंग.

कलम ९-वचन.

कलम १०- पुरूष - स्त्री हया शब्दाचा अर्थ.

कलम ११- मनुष्य.

कलम १२- साधारण सर्व लोक.

कलम १३- हुकुमशाही / राजेशाही  रद्द .

कलम १४- शासकीय सेवक.

कलम १५/१६- रद्द.

कलम १७- सरकार.

कलम १८- भारत.

कलम १९- जज्ज.

कलम २०- न्यायाचे कोर्ट.

कलम २१- लोकसेवक.

कलम २२- जंगल मालमत्ता.

कलम २३- गैरलाभ / गैरहानी.

कलम २४- लबाडीने.

कलम २५- कपटाने.

कलम २६- समजण्यास कारण.

कलम २७- बायको.

कलम २८-नकली पदार्थ.

कलम २९- दस्तावेज.

कलम २९(अ)- विदूत नोंदी.

कलम ३०- मुल्यवान रोखा.

कलम ३१- मृत्यूलेख.

कलम ३२- कृत्याच्या करण्यास / वर्जनास लागू शब्द.

कलम ३३- कृती, अकृती.

कलम ३४- सामायिक इरादा.

कलम ३५- गुन्ह्याच्या इराद्यानं कृत्य.

कलम ३६- अंशतः समजून कृत्य.

कलम ३७- अपराधांना सामील होणे.

कलम ३८- अपराधांचा दोष येणे.

कलम ३९- आपरकशीने / इजापुर्वक.

कलम ४०- अपराध.

कलम ४१- विशेष कायदा.

कलम ४२- स्थलविशेषाचा कायदा.

कलम ४३- गैरफायदा, कायद्याने करणे पात्र.

कलम ४४- क्षती / हानी.

कलम ४५- जीव.

कलम ४६- मरण.

कलम ४७- प्राणी.

कलम ४८- नाव.

कलम ४९- वर्ष.

कलम ५०- कलम.

कलम ५१- शपथ.

कलम ५२- इनामाने / शुद्ध हेतूने.

कलम ५२(अ)- आसरा देणे / आश्रय अपवाद.

कलम ७६- कायदेशीर बांधील असलेल्या व्यक्तीने

                 तथ्य विषयक चुकभुलीमुळे केलेली कृती

                 अपवाद होत नाही.

कलम ८२- सात वर्षे वयाखालिल बालकाने केलेली

                 कृती.

कलम ८३- सात वर्षावरील व बारा वर्षा खालील.

                अपरिपक्व समजशक्ती असलेल्या

                 बालकाने केलेली कृती.

कलम ८४- वेड्या मनुष्याने केलेले कृत्य.

कलम ९०- भीतीमूळे दिलेली संमती.

कलम ९६- खासगीरीत्या बचाव करण्याचा अोघात

                 केलेली गोष्ट.

कलम ९७- शरीराचा व मालमत्तेचा खासगीरीत्या 

                 बचाव करण्याचा हक्क.

कलम १००- शरीराचा खासगीरीत्या बचाव 

                   करण्याचा हक्क हा मृत्यू घडून

                   आणण्याईतपत केव्हा व्यापक

                    असतो.

कलम १०१- असा हक्क मृत्यूहून अन्य अपाय

                   करण्याइतपत केंव्हा व्यापक

                    असतो.

कलम १०२- शरीराचा खासगीरीत्या बचाव

                   करण्याचा हक्क सुरू होणे व

                   चालू राहाणे.


******साह्य करण्या विषयी. *******     


कलम १०७- एखादे कृत्य करण्या विषयी साह्य.

कलम १०८- अप्रेरक.

कलम १०९- अपप्रेरकामूळे परिणामत: .

कलम ११४- अपराधाचे वेळी साह्य करणारा

                   जवळ असणे. 

कलम १४१- बेकायदेशीर जमाव.

कलम १४२- बेकायदेशीर जमावाचा घटक असणे.

कलम १४३- शिक्षा.

कलम १४४- प्राणघातक हत्त्यारासह बेकायदेशीर

                   जमावात सामील होणे.

कलम १४५- बेकायदेशीर जमावाला पांगविण्याचा

                   आदेश झाल्याने माहीत असूनही 

                    सामील होणे.                          

कलम १४६- दंगा भरणे.

कलम १४७- दंगा करण्याबद्दल शिक्षा.

कलम १४९- विधिनीयूक्त जबाबदारी.

कलम १५१- ५ किवा अधिक व्यक्तींना पांगण्याचा

                   आदेश मिळाल्यानंतर जाणीवपूर्वक

                    थांबून राहणे.

कलम १५३(अ)- धर्म, वंश,जन्म, निवास, भाषा ई.

                      कारणावरून निरनिराळ्या गटांमध्ये

                      शत्रुत्व वाढविणे.

कलम १५९- दंगल.

कलम १६०- दंगली बद्दल शिक्षा.

कलम १७०- लोकसेवकाची बतावणी करून

                   तोतयागीरी करणे.

कलम १७१- लोकसेवक वापरतो तशी गर्दी किवा

                   अोळख चिन्ह कपट करण्याच्या 

                    उद्देशाने वापरणे परिधान करणे.


*****लोकसेवकांच्या कायदेशीर अधिकाराच्या

           अपमाना विषयी *******


कलम १७२- समन्सची बजावणी किवा इतर

                  कारवाई टाळण्यासाठी फरारी होणे.

कलम १८१- लोकसेवक यांच्या समोर शपथेवर

                  खोटे कथन करणे.

कलम १८८- लोकसेवकाने जारी केलेला आदेश न

                   माणने.


***** खोटा पुरावा आणि सार्वजनिक न्यायाच्या

             विरोधी अपराध *****


कलम २०१- अपराध्याला वाचवण्यासाठी

                    अपराध्याचा पुरावा नाहीसा करणे

                    किवा कोटी माहिती देणे.

कलम २२३- लोकसेवकाने हयगयीने कोणास

                  कैदेतून पळून जाऊ देणे.

कलम २७९- सार्वजनिक रस्त्यावर बेकायदेशीर

                  वाहन चालविणे.

कलम २९२- अश्र्लिल पुस्तके ई. विक्री करणे.

कलम २९५- कोणत्याही वर्गाच्या धर्माचा अपमान

                   करण्याच्या उद्देशाने उपासना स्थानांचे

                   नुकसान करणे किवा ते अपवित्र करणे.

कलम २९५(अ)- कोणत्याही वर्गाच्या धर्माचा किवा

                    धार्मिक श्रद्धांचा अपमान करून 

                    धार्मिक भावनांवर अत्याचार 

                    करण्याचा उद्देशाने कृती करणे.

कलम २९८- धार्मिक भावना दुखावण्याचा उद्देशाने

                   जाणीव पुर्वक शब्द उच्चारणे.

कलम २९९- सदोष मनुष्यवध.

कलम ३००- खून.

कलम ३०२- खुना बद्दल शिक्षा.

कलम ३०४- सदोष मनुष्यवधाबद्दल शिक्षा.

कलम ३०४(अ)- हयगयीने मृत्यूस कारण.

कलम ३०४(ब)- हुंडाबळी.

कलम ३०६- आत्महत्येला अपप्रेरणा देणे.

कलम ३०७- खुनाचा प्रयत्न करणे.

कलम ३२३- इच्छापुर्ण दुखापत पोहोचण्या बद्दल

                   शिक्षा.

कलम ३२४- घातक हत्त्याराने किवा साधनांनी 

                   इच्छापुर्वक जबर दुखापत पोहचवणे.

कलम ३२५- इच्छापुर्वक जबर दुखापत

                  पोहचवण्याबद्दल शिक्षा.

कलम ३२६- घातक हत्त्याराने किवा साधनांनी

                   इच्छापुर्वक जबर दुखापत

                   पोहचवीणे.

कलम ३२६(अ)- अॅसिड ई. वापर करून इच्छापुर्वक

                     जबर दुखापत पोहचवीणे.

कलम ३२६(ब)- इच्छापुर्वक अॅसिड फेकणे अथवा

                    फेकण्याचा प्रयत्न करणे.

कलम ३२८- अपराध करण्याच्या उद्देशाने विष ई.

                  सहाय्याने दुखापत करणे.

कलम ३३०- कबुलीजबाब जबरीने घेण्यासाठी,

                   गेलेला माल परत घेण्यासाठी 

                  इच्छापुर्वक दुखापत करणे.

कलम ३३२- लोकसेवकाला धारकाने त्याच्या

                  कर्तव्यापासून परावृत्त करण्यासाठी

                  इच्छापुर्वक दुखापत करणे.

कलम ३३६- इतरांचे जीवित किवा व्यक्तिगत

                  सुरक्षितता धोक्यात आणणारी

                  कृती.

कलम ३३७- इतराचे जीवित किवा व्यक्तीगत

                   सुरक्षितता धोक्यात आणणार्या

                    कृतीने दुखापत पोहचवीणे.

कलम ३३८- इतरांचे जीवित किवा व्यक्तिगत

                   सुरक्षितता धोक्यात आणणार्या

                    कृतीने जबर दुखापत पोहचवीणे.

कलम ३३९- गैरनिरोध / अन्यायाने प्रतिबंध 

                    करणे.

कलम ३४०- अन्यायाने कैदेत ठेवणे.

कलम ३४१- गैरनिरोधाबद्दल शिक्षा.

कलम ३४२- फौजदारी पात्र बलप्रयोगाबद्दल शिक्षा.

कलम ३४९- बलप्रयोग.

कलम ३५०- फौजदारी पात्र बलप्रयोग.

कलम ३५१- हल्ला / अंगावर जाणे.

कलम ३५२- फौजदारी पात्र बलप्रयोगाबद्दल शिक्षा.

कलम ३५३- लोकसेवकाला त्याच्या कर्तव्यापासून

                  धाकाने प्रारूप्त करण्यासाठी फौजदारी

                   पात्र बलप्रयोग करणे.

कलम ३५४- स्त्रिची विनयभंगकरण्याच्या उद्देशाने

                   तिच्यावर हमला किवा फौजदारीपात्र

                   बलप्रयोग.

कलम ३५४(अ)- लैगिक छळाबद्दल शिक्षा.

कलम ३५४(ब)- निर्वस्त्र करण्याच्या उद्देशाने

                     तिच्यावर हमला किवा फौजदारी

                     बलप्रयोग करणे.

कलम ३५४(क)- चोरून अश्लील चित्रण करणे.

कलम ३५४(ड)- चोरून पाठलाग करणे.

कलम ३४९- अपहरण / मनुष्य चोरून नेणे.

कलम ३६२- अपहरण / पळवून नेणे.

कलम ३६३- अपहरणाबद्दल शिक्षा.

कलम ३७०- व्यक्तीचा गुलाम व्यापार करणे.

कलम ३७५- बलात्कार.

कलम ३७६- बलात्काराबद्दल शिक्षा.

कलम ३७७- अनैसर्गिक संभोग शिक्षा.

कलम ३७८- चोरी.

कलम ३७९- चोरीबद्दल शिक्षा.

कलम ३८०- राहते घर वैगेरे ठिकाणी चोरी.

कलम ३८३- जुलमाने घेणे.

कलम ३८४- शिक्षा.

कलम ३९०- जबरी चोरी.

कलम ३९१- दरोडा.

कलम ३९२- जबरी चोरीबद्दल शिक्षा.

कलम ३९३- जबरी चोरी करण्याचा प्रयत्न करणे.

कलम ३९५- दरोड्याबद्दल शिक्षा.

कलम ४०५- फौजदारी विश्र्वासघात.

कलम ४०६- शिक्षा.

कलम ४०९- लोकसेवकाने, सावकार,एजेंट यांनी

                   अन्यायाने विश्र्वासघात करणे.

कलम ४१०- चोरीची मालमत्ता.

कलम ४११- अप्रामाणिकपणे चोरीची मालमत्ता

                   स्वीकारणे.

कलम ४१५- ठगवणूक.

कलम ४१७- ठगवणूक करण्याबद्दल शिक्षा.

कलम ४२०- ठगवणूक करणे आणि मालमत्ता

                   देण्यास नकार देणे.

कलम ४२५- अपक्रीया.

कलम ४२६- अपक्रीया बद्दल शिक्षा.

कलम ४३५- १००रू. पर्यंतच्या किवा शेतमालाच्या

                    १०रू.किमतीच्या नुकसान करण्याच्या

                    उद्देशाने स्फोटक पदार्थ अथवा विस्तव

                   याद्वारे आगळीक करणे.

कलम ४४१- फौजदारी पात्र अतिक्रमण किवा

                    घराविषयी आगळीक.

कलम ४४२- गृह अतिक्रमण किवा घराविषयी 

                   आगळीक.

कलम ४४३- चोरटेगृह अतिक्रमण.

कलम ४४४- रात्रीच्यावेळी चोरटेगृह अतिक्रमण

                    करणे.

कलम ४४५- घरफोडी.

कलम ४४७- फौजदारी पात्र अतिक्रमणाबद्दल शिक्षा.

कलम ४४८- घर अतिक्रमणाबद्दल शिक्षा.

कलम ४५२- दुखापत, हमला,करण्याची पूर्वतयारी

                   करून नंतर गृह अतिक्रमण करणे.

कलम ४५४- कारावासाच्या शिक्षेस पात्र असलेल्या

                   अपराध करण्यासाठी चोरटेगृह

                    अतिक्रमण किवा घरफोडी करणे.

कलम ४५७- कारावासाच्या शिक्षेस पात्र असलेल्या

                    अपराध करण्यासाठी रात्रीच्या वेळी

                     चोरटे गृह अतिक्रमण किवा घरफोडी

                      करणे.

कलम ४६३- बनावटी लेख करणे.

कलम ४६५- बनावटी करण्याबद्दल शिक्षा.

कलम ४६८- फसवणूक करण्यासाठी बनावटी करणे. कलम ४९८(अ)- एखाद्या स्त्रीच्या पतीने किवा

                      नातेवाईकाने तिला क्रूर वागणूक देणे. कलम ५०४- शांतताभंग करण्याच्या उद्देशाने अपमान

                    करणे.

कलम ५०६- फौजदारी पात्र धाकदपटशाबद्दल शिक्षा.

कलम ५०९- विनयभंग करण्याच्या उद्देशाने हावभाव

                   किवा शब्दचोर करणे.

कलम ५११- अाजिवन कारावासाच्या किवा अन्य

                   कारावासाच्या शिक्षेस पात्र असलेले

                    अपराध करण्याचा प्रयत्न करण्या

                    बद्दल शिक्षा.

          

                   अशी घटने मध्ये कायदयाची तरतुद केली .डॉ. भिमराव आंबेडकरानी श्रिमंतांपासून गरीबांपर्यंत, सर्वसामान्यांपर्यंत सर्वांना समान कायदा देऊन, कायद्यापुढे सर्व समानता,ह्या भारताला जगातील सर्वात मोठे, धर्मनिरपेक्ष, लोकशाही राष्ट्र बनवून संविधान बहाल कले.        

                    म्हणूनच तर भारताच्या संविधानाचा जगात जय-जय कार होतो.हे अलीकडच्या काळात नेपाळ या देशाने भारताचा आदर्श ठेवून लोकशाही राष्ट्र घोषित केले हे उत्तम उदाहरण आहे. जगातील सर्वात बुद्धीमान , दुर दुष्टी .असलेले महामानवाची भारताला लाभलेली देणगी म्हणजे भारतीय घटना होय


..........जय भारत ....

 कदाचित माहीत नसेल, पण मराठी  एक वैज्ञानिक भाषा आहे.  तिचं कोणतंही अक्षर असं का आहे, त्यामागे ही काही कारण आहे. इंग्लीश मधे ही गोष्ट नाही दिसत.

___________________________

क, ख, ग, घ, ङ - यांना  *कंठव्य* म्हणतात.कारण यांचा उच्चार करताना ध्वनि कंठातून निघतो.एकदा करून बघा.


च, छ, ज, झ,ञ- यांना *तालव्य* म्हणतात.कारण यांचा उच्चार करताना जीभ टाळू ला लागते. 

एकदा करून बघा 


ट, ठ, ड, ढ , ण- यांना  *मूर्धन्य* म्हणतात.कारण यांचा उच्चार  जीभ मूर्धा ला लागल्याने होतो.एकदा म्हणून बघा. 


त, थ, द, ध, न- यांना *दंतव्य* म्हणतात.यांचा उच्चार करताना जीभ दातांना लागते.

एकदा म्हणून बघा.


प, फ, ब, भ, म,- यांना *ओष्ठ्य* म्हणतात.कारण यांचा उच्चार ओठ जुळल्याने  होतो. एकदा म्हणून बघा .

_____________________________


आपल्याला आपल्या भाषेचा अभिमान  वाटतो पण तो का , ते पण लोकांना सांगा.एवढी वैज्ञानिकता इतर कुठल्या ही भाषेत नसेल.


जय मराठी !

क,ख,ग काय म्हणतात बघू जरा ....

•••••••••••••••••••••••••••••••••••

क - क्लेश करू नका 

ख- खरं बोला

ग- गर्व नको 

घ- घमेण्ड करू नका  

च- चिँता करत राहू नका

छ- छल-कपट नको 

ज- जवाबदारी निभावून न्या

झ- झुरत राहू नका  

ट- टिप्पणी करत  राहू नका

ठ- ठकवू नका  

ड- डरपोक राहू नका

ढ- ढोंग  करू नका

त- तंदुरुस्त रहा 

थ- थकू नका 

द- दिलदार बना 

ध- धोका देऊ नका  

न- नम्र बना 

प- पाप करू नका  

फ- फालतू कामे करू नका  

ब- बडबड कमी करा

भ- भावनाशील बना 

म- मधुर बना 

य- यशस्वी बना 

र- रडू नका 

ल- लालची बनू  नका

व- वैर करू नका

श- शत्रुत्व करू नका

ष- षटकोणा सारखे स्थिर रहा 

स- सत्य बोला 

ह- हसतमुख रहा 

क्ष- क्षमा करा 

त्र- त्रास देऊ नका 

ज्ञ- ज्ञानी बना  !!

 🌳🌳पापाचा गुरू कोण🌳🌳


एक पंडित काशीत अनेक शास्त्रांचे अध्ययन करून आपल्या गावात परतले.

संपूर्ण गावात बातमी पसरली की काशीहून कोणी एक पंडित, शास्त्रांचे

अध्ययन करून आला आहे आणि ते धर्मासंबंधी

कोणत्याही प्रश्नाचे उत्तर देऊ शकतात.


ही बातमी ऐकून गावातला एक शेतकरी त्याच्याकडे आला

आणि त्यांना विचारू लागला की

"पंडितजी तुम्ही आम्हाला हे सांगा की पापाचा गुरू कोण आहे?" 

प्रश्न ऐकून पंडित गडबडले.....


त्यांनी धर्म आणि आध्यात्मिक गुरुंबद्दल तर ऐकलं होतं.

पण पापचाही गुरू असतो हे त्यांच्या समजण्याच्या

आणि ज्ञानाच्या पलीकडे होते.


पंडितजींना वाटलं की त्यांचे अध्ययन अजूनही अपूर्ण राहिलं आहे.

त्यामुळे ते पुन्हा काशीस निघाले.

अनेक गुरूंना भेटले, पण त्यांना

त्यांच्या प्रश्नाचे उत्तर काही सापडले नाही.


अचानक एक दिवस त्यांची भेट एका गणिकेशी (वेश्येशी) झाली.

तिने पंडितजींना त्यांच्या अस्वस्थतेचे कारण विचारले,

तेव्हा त्यांनी तिला आपली समस्या सांगितली. गणिका म्हणाली, 

"हे पंडित! ह्याचं उत्तर आहे तर अत्यंत सोप्पं,

परंतु उत्तर मिळवण्यासाठी तुम्हाला काही दिवस

माझ्या बाजूच्या घरात राहावे लागेल.


पंडितजी ह्या ज्ञानासाठीच तर भटकत होते.

ते लगेच तयार झाले.


गणिकेने त्यांची आपल्या बाजूच्या खोलीत राहण्याची व्यवस्था केली.


पंडितजी कोणाच्याही हाताने बनवलेले अन्न खात नसत.

ते आपले नियम-आचार आणि धर्म प्रपंचाचे कट्टर अनुयायी होते.

गणिकेच्या घरात राहून ते आपले जेवण स्वतःच बनवत होते.


अशा प्रकारे दिवस जात होते.


परंतु प्रश्नाचे उत्तर अजूनही सापडले नव्हते.

ते उत्तराची प्रतीक्षा करू लागले.


एक दिवस गणिका त्यांना म्हणाली, "पंडितजी! आपल्याला स्वतः जेवण

बनवण्यात अनेक अडचणी येत असतील.

इथे तुम्हाला बघणारा तर कोणी नाही.

आपली इच्छा असेल तर मी स्नान करून आपल्याला भोजन

तयार करून देऊ शकते.


ती म्हणाली "जर तुम्ही मला ही सेवा करण्याची संधी दिलीत,

तर मी दक्षिणेमध्ये प्रतिदिन आपणांस पाच सुवर्णमुद्रा देईन".


स्वर्णमुद्रांचे नाव ऐकून पंडित विचार करू लागला.

शिजवलेले अन्न आणि त्याबरोबर पाच सोन्याची नाणीही !


अर्थात दोन्ही हातात लाडू आहेत.


तो म्हणाला जशी आपली इच्छा."


पंडित तिला म्हणाला, "फक्त एवढं ध्यानात ठेव की माझ्या खोलीत

जेवण घेऊन येताना तुला कोणी पाहू नये."


पहिल्याच दिवशी अनेक प्रकारची स्वादिष्ट पक्वान्ने बनवून

गणिकेने त्या पंडिताच्या समोर ठेवली.


पण जेव्हा पंडित खाण्यास हात घालू लागला तेव्हा

तिने लगेच पंडितांचे ताट स्वतःकडे खेचले.


तिच्या या वर्तनामुळे पंडित क्रुद्ध झाला

आणि म्हणाला "हा काय मूर्खपणा आहे?"


त्यावर गणिका म्हणाली "हा मूर्खपणा नाही, तर हेच आपल्या प्रश्नाचे उत्तर आहे.


इथे येण्याच्या अगोदर आपण भोजन तर दूरच,

पण कोणाच्या हातातले पाणीही पित नव्हतात,


पण स्वर्णमुद्रांच्या लोभाने तुम्ही माझ्या हाताने बनवलेल्या

अन्नाचाही स्वीकार केलात !


तुमच्या प्रश्नाचं हेच तर उत्तर आहे की 'लोभ' हाच पापाचा गुरु आहे..

 *चिटी चावल ले चली,*

*बीच में मिल गई दाल।*

*कहे कबीर दो ना मिलै,*

*इक ले डाल॥* 


अर्थात : 


मुंगी तांदळाचा दाणा घेऊन आनंदाने निघाली. पण तितक्यात वाटेत तिला डाळीचाही दाणा दिसला. मुंगी मनात म्हणाली, 'क्या बात है  देवा! तू भाताची सोय केलीच होती, आता वरणाचीही सोय झाली.' पण एकावेळी दोन्ही दाणे उचलणे मु़ंगीला शक्य नसल्यामुळे ती खिन्न झाली.


तेव्हा कबीर म्हणाले, 'वेडाबाई! तुला दोन्ही गोष्टी नाही मिळणार. तुला भात हवा असेल, तर वरणाचा त्याग करावा लागणार आणि वरण हवे असेल, तर भाताचा त्याग करावा लागणार.'


तांदळाचा दाणा गवसल्यावर अतिशय आनंदाने, समाधानाने व लगबगीने आपल्या वारुळाच्या दिशेने निघालेल्या मुंगीचा आनंद व समाधान डाळीने हिरावून घेतलं.


माणसाचंही तसंच आहे. जोवर समोर विकल्प उपलब्ध नसतो, तोवर माणूस आहे त्या गोष्टीत समाधानी असतो. पण विकल्प निर्माण झाले, की ते त्याचा आनंद आणि समाधान क्षणात हिरावून घेतात. 


साधं मोबाईलचं उदाहरण घ्या ना! एखादी व्यक्ती बचत करुन कसाबसा आवडीचा मोबाईल घेते, नि आठवडाभरातच त्याचं लेटेस्ट मॉडेल बाजारात येतं आणि त्याने घेतलेल्या मोबाईलचा आनंद, एका आठवड्यातच संपुष्टात येतो. तो मनाशी म्हणतो, 'इतके दिवस थांबलो होतोच, आणखी आठवडाभर थांबलो असतो, तर काय बिघडलं असतं.'


विकल्प माणसाच्या डोक्यात बिघाड निर्माण करतात. हे मर्म लक्षात घेऊन शोषण /शासन व्यवस्था विकल्पांची लयलूट करतात.


ती बघून, 'घेशील किती दोन करांनी'  अशी माणसाची अवस्था होते. त्याचं डोकं काम करेनासं होतं. अशी माणसं शोषण,शासन व्यवस्थांना हाकायला खूप सोपी पडतात. 


पूर्वी आजोबा-पणजोबांच्या काळातल्या वस्तुही, पुढील पिढ्या आनंदाने वापरत. त्यांना त्या जुन्या वाटत नसत. कारण तेव्हा इतके विकल्प नव्हते (आणि ऐपतही नव्हती.)


आज असंख्य विकल्पांनी, वस्तुंचा जुन्या होण्याचा कालावधीच क्षणिक करुन टाकला आहे. परिणामी लोक चांगल्या वस्तुही भंगारात टाकू लागले आहेत.


भौतिक वस्तुंचा हा नियम मानवी नातेसंबंधांनाही लागू झाला आहे, कारण माणूसही भौतिकच आहे. *नातं, मैत्री यांची नाळही, कधी नव्हे इतकी कमजोर झाली आहे.*


देवाने माणसाला दोन हात दिलेत, ते दोन्ही हातांनी गोळा करावे म्हणून नाहीत, तर *एका हाताने घ्यावं आणि दुस-या हाताने द्यावं,* यासाठी आहेत. *नुसतंच घेत राहिल्याने एकूणच असमतोल निर्माण होतो. मानवी जीवनातील अरिष्टास तो कारणीभूत ठरतो.*


म्हणून देवघेव सुरु राहिली पाहिजे. देवघेवीमुळे समतोल तर टिकून राहतोच, माणसाचं समाधान आणि आनंदही त्यामुळे टिकावू बनतो. 


*कबीरांच्या या दोह्यात असा मोठा अर्थ दडला आहे.*

 🕸🕸🕸🕸🕸🕸🕸


*.⛏.खणता राजा.⛏.*


आयुष्यभर जुगाड केले,

सत्तेसाठी *कोलांटउड्या,*

हातचं सगळंच गेलंय आता, 

रिकामपण सलतंय *गड्या।*


चव्हाणांचा लाडका म्हणून

तिकीट मिळताच राहीलो *ऊभा*

पहिल्याच फटक्यात निवडून येत

गाठली सरळ *विधानसभा।*


नंतर मात्र स्वार्थच साधला,

तत्वे-आदर्श ठेवले *टांगून,,*

लोकांत द्वेष पेरत गेलो

ऐकमेकांची 'जात' *सांगून।*


मग साऱ्या देशामध्ये

पाठीत खुपसलेला खंजीर *गाजला,*

राजकारणाच्या मार्केट मध्ये

शिक्का माझा तिथेच *वाजला।*


तीन वेळा नेतृत्वाची

गळ्यात पाडून घेतली *माळ,*

सत्तेचे मग व्यसन जडले

सामान्यांशी तूटली *नाळ।*


काळही मोठा अनुकुल होता

कुणी न धूर्त माझ्या *खेरीज,*

नितीमत्तेला वजा करित

सत्ताकारणाचीच केली *बेरिज।*


मोठ्या बाईचा अडसर जाताच

बस्तान हलवत गाठले *दिल्ली,*

महाराष्ट्रभर पेरुन ठेवली

आमच्याच जातीची *चिल्ली पिल्ली।*


त्यांना मोकळे रान दीले,

रोज करविला नवा *ऊच्छाद,*

सेक्यूलेरिझमचे ढोल बडवत 

पसरविला फक्त *जातियवाद।*


फडणवीस, शेट्टी, छत्रपती

सगळ्यांचीच मी काढली *जात,*

मोर्चे, संप आंदोलनात

माझीच कुमक, काडी नी *वात।*


धूर्तपणे वाटचाल करीत 

सिंहासनावर रोखली *नजर,*

निवडणूकांचा नेम धरुन

'विदेशी'पणाचा लावला *गजर।*


पून्हा एकदा पक्ष फोडून

सत्तेसाठी पिसला *डाव,*

ईथे मात्र अंदाज चूकला 

तोंडावरतीच पडलो *राव।*


खुर्चीसाठी यू-टर्न मारुन

त्यांचेच पून्हा धरले *पाय,*

मतदारांना कळलेच नाही

माझे नेमके चाललेय *काय।*


पन्नास वर्षे लावल्यात आगी,

कोणतीच अजून शमली *नाही,*

सत्तेसाठी अशी क्लृप्ती

कुणालाच अजून जमली *नाही।*


झोपलेली जनता एकदम

कशी कळेना जागी *झाली,*

सत्तेमधून बाहेर काढले

दिल्ली पाठोपाठ मुंबई *गेली।*


लोक असे शहाणे होता,

होतील आमचे सगळेच *वांधे,*

चव्हाट्यावर अब्रू येईल,

बंद होतील 'उद्योग' *'धंदे'।*


शेतकरी नी मराठ्यांचे,

विषय जणू *अमृततुल्य,*

दोन्हीला मग हवा देऊन,

वाढवून पाहीले *उपद्रवमुल्य।*


तेही डाव फेल झाले

तुरीचीही न शिजली *डाळ,*

उपसून उपसून पार थकलो,

'धरणात' होता एवढा *गाळ।*


राष्ट्रपतीच्या पदाचीही आता 

लागली होती *आस,*

मीरा, कोविंद पुढे आले

तोंडचा गेला तो ही *घास।*


आताशा काहीच काम नसते,

देत सुटतो वावदुक *सल्ले,*

दुकान कुठलेही असले तरी

भरत ठेवतो आपलेच *गल्ले।*


राजकारणाची आवक-जावक 

रोज घरीच मांडत *बसतो,*

'जाणता राजा' कुणी म्हणता,

मनातल्या मनात खुदकन *हसतो।*


*(जे कुणी कवी आहेत*

*त्यांना त्रिवार सलाम)*


 🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻🙏🏻


🕸🕸🕸🕸🕸🕸🕸

 कालाय तस्मै नमः...


परवा कुठल्यातरी स्पोर्ट्स चॅनलवर 100 मीटर ची पळण्याची शर्यत पहात होतो. त्यातील विजेता हार्डली काही सेकंदाच्या फरकाने ती शर्यत जिंकला. मी माझ्या धाकट्या मुलाला विचारलं की तो किती फरकानं जिंकला रे, तर तो म्हणाला 3.2 मिली सेकंदानं जिंकला. मी त्याला विचारलं की अजून कुणी त्यापेक्षा कमी फरकानं जिंकलाय का ? तो म्हणाला त्याला माहित नाही पण एखादा जिंकला असेल, तर तो फरक काही मायक्रो सेकंदाचा असेल. मी त्याला परत विचारलं त्याहूनही कमी फरकाने कोणी जिंकलं असेल का, ह्यावर मात्र त्यानं मला एक टिपिकल लुक दिला आणि म्हणाला बाबा तुम्हाला काय म्हणायचंय? मी त्याच्या लूक कडे पूर्णपणे दुर्लक्ष करून म्हणालो, की सेकंदाच्या कितव्या भागापर्यंत टाईम मोजता येतो किंवा टाईम मोजू शकतो? ह्या साठी मी विचारतोय ह्यावर मात्र त्यानं ताबडतोब "अलेक्साला" हाक मारून मला डिटेल्स दिली. ती म्हणजे मिली, मायक्रो, नॅनो, पिको, फेमटो, अटो, झेप्टो आणि योक्टो सेकंद. ते पाहून मी त्याला म्हणालो, अरे लेका ही तर डेसिमल युनिट्स आहेत. त्या सेकंदाच्या प्रत्येक भागाला काय म्हणतात ? त्यावर तो म्हणाला बाबा, आत्ताच्या जमान्यात आपण हे इथपर्यंत मोजू शकतोय ते बघा ना उगाच काहीही काय विचारताय ? सेकंदाच्या पलीकडं तुम्हाला देखील माहितीय का ? त्यानं आव्हानात्मक सुरात मला विचारलं. मी पण कॉन्फिडेंटली त्याला म्हणालो येस, मला माहितीय, रादर मी परवाच वाचलं, तुला माहीत करून घ्यायचंय की आपल्या पूर्वजांना 'टाईम' किंवा 'कालाची' सुक्ष्मता किंवा महानता किती माहिती होती ? ती सुद्धा 5000 वर्षांपूर्वी! हे ऐकल्यावर त्याच्या डोळ्यांत मला अविश्वास दिसला, पण मी कॉन्फिडेंटली सांगतोय म्हंटल्यावर त्यानं होकारार्थी मान डोलावली.


मी म्हणालो, हल्ली पुराणातली वानगी (वांगी ?)पुरणातच राहू दे असंच म्हणायची फॅशन झालीय. पण वेदांमध्ये, महाभारतात किंवा श्रींमद्भागवतात अगदी व्यवस्थित माहिती दिलीय, फक्त ती अंधश्रद्धेचा चष्मा बाजूला ठेऊन नीटपणे बघायला हवी. असो, अनायासे आलेली संधी मी थोडाच सोडणार होतो, शिवाय आपल्या वैदिक (हिंदू नव्हे) परंपरेबद्दल अधिक माहिती करून देण्यासाठी ची ही सुवर्ण संधीच होती. मग मी त्याला म्हटलं हे बघ, आपण एक दिवस म्हणजे 24 तासा पासून सुरु करू.


तर 24 तास म्हणजे 8 प्रहर म्हणजे 1 अहोरात्र

1 अह म्हणजे 1 रात्र म्हणजे 12 तास किंवा 4 प्रहर

1 प्रहर म्हणजे 3 तास किंवा 6 नाडीका

2 नाडीका म्हणजे 1 तास किंवा 60 मिनिटे किंवा 1 मुहूर्त

1 नाडीका म्हणजे 30 मिनिटे किंवा 15 लघु

1 लघु म्हणजे 2 मिनिटे किंवा 120 सेकंद म्हणजे 15 काष्ठा

1 काष्ठा म्हणजे 5 क्षण म्हणजे 8 सेकंद

1 क्षण म्हणजे 3 निमेष म्हणजे 1.6 सेकंद

1 निमेष म्हणजे 3 लव म्हणजे 0.53 सेकंद

1 लव म्हणजे 3 वेध म्हणजे 0.17 सेकंद

1 वेध म्हणजे 100 त्रुटी म्हणजे 0.056 सेकंद

1 त्रुटी म्हणजे 3 त्रसरेणू किंवा 0.00057 सेकंद

1 त्रसरेणु म्हणजे 3 अणु म्हणजे 0.00019 सेकंद

1 अणु म्हणजे 2 परमाणू म्हणजे 0.000063 सेकंद

1 परमाणु म्हणजे 0.000032 सेकंद अर्थात सेकंदाचा बत्तीस दशलक्षांवा भाग.


महाशय अतिशय लक्षपूर्वक ऐकत होते त्यामुळे त्यांची विस्फारित नजर आणि वासलेला आ s  बघून मीच म्हणालो, हा सेकंदाचा इतका छोटासा भाग आपल्या पूर्वजांनी का बरं शोधला असावा? म्हणजे एकतर त्यांनी त्या काळी म्हणजे हजारोंवर्षांपूर्वी अतिवेग धारण केलेला असावा किंवा पेशी विभाजन किंवा अणु विभाजन यांसारख्या अतिसूक्ष्म हालचाली ते निरीक्षित असावेत नाही का ?

त्याला तश्या संभ्रमावस्थेत सोडूनच मी फ्रेश होण्यासाठी उठलो.


अपेक्षेप्रमाणे प्रमाणे चिरंजीव माझ्या मागे आले आणि म्हणाले आपण कालाची सुक्ष्मता बघितली आता मला कालाची महानता पण नक्कीच ऐकायचीय ते सुद्धा जेवायच्या आधी. मला समाधान वाटलं. किचन मध्ये डोकावून जरा अंदाज घेतला आणि त्याला सांगायला  सुरुवात केली.


आपण बघितले की 

24 तास म्हणजे 8 प्रहर म्हणजे 1 अहोरात्र

अश्या 15 अहोरात्री म्हणजे 1 पक्ष (कृष्ण आणि शुक्ल)

अश्या दोन पक्षांचा 1 मास (चैत्र, वैशाख, ज्येष्ठ, आषाढ, श्रावण, भाद्रपद, अश्विन, कार्तिक, मार्गशीर्ष, पौष, माघ आणि फाल्गुन)

असे 2 मास मिळून 1 ऋतु (वसंत, ग्रीष्म, वर्षा, हेमंत, शरद आणि शिशिर)

3 ऋतूंचे 6 मास म्हणजे 1 अयन (उत्तरायण आणि दक्षिणायन)

असे 6 ऋतु मिळून 12 मास म्हणजे 1 संवत्सर

अशी 100 संवस्तरे म्हणजे सामान्य मनुष्याच्या आयुष्याची परम मर्यादा !

मी असे म्हंटल्यावर तो म्हणाला हा, म्हणजे 100 च्या पुढे त्यांना मोजता येत नव्हते. पण आत्ता आपल्याला तर किलो, मेगा, गिगा, टेरा, पेटा, एक्सा,झेटा आणि योट्टा पर्यन्त मोजता येतंय. त्यावर मी त्याला हसून म्हटले अरे ही डेसिमल्स युनिट्स आहेत, त्यांना स्पेसिफिक नावं आहेत का ? मी असं विचारल्यावर परत एकदा त्यानं मला आव्हानात्मक सुरात मला विचारलं मग पूर्वीच्या लोकांना तरी नावं ठाऊक होती का ? मी हसलो आणि म्हणालो तेच तर सांगत होतो मी पण तूच मध्ये थांबवलेस. जरासं वरमून तो म्हणाला बरं बरं सांगा.


तर मानवाचं 1 वर्ष किंवा संवत्सर म्हणजे देवाचा 1 दिवस

असे 360 देव दिवस म्हणजे देवाचे1 वर्ष

देवाचं1 वर्ष म्हणजे मानवाची 360 वर्षं

अशी देवांची 1200 वर्ष म्हणजे 1 कलियुग अर्थात मानवाची 4,32,000 वर्ष

देवांची 2400 वर्षं म्हणजे 1 द्वापारयुग म्हणजे मानवाची 8,64,000 वर्ष

देवांची 3600 वर्ष म्हणजे 1 त्रेतायुग म्हणजे मानवाची 12,96,000 वर्ष

देवांची 4800 वर्ष म्हणजे 1 कृतयुग किंवा सत्ययुग म्हणजे मानवाची 17,28,000 वर्ष

देवांची 12000 वर्ष म्हणजे 1 चौकडी अर्थात मानवाची 43,20,000 वर्ष

अश्या 1000 चौकड्या म्हणजे ब्रह्माचा 1 दिवस म्हणजे मानवाची 4,32,00,00,000 वर्ष

अश्याच 1000चौकड्या म्हणजे ब्रह्माची 1 रात्र म्हणजे मानवाची 4,32,00,00,000 वर्ष

अश्या 2000 चौकड्या म्हणजे ब्रह्माची 1 अहोरात्र म्हणजे मानवाची 8,64,00,00,000 वर्ष (8 अब्ज, 64 कोटी वर्ष)

थोडक्यात म्हणजे मानवाची 8.64 अब्ज वर्ष. समर्थ रामदास स्वामींनी सुद्धा त्यांच्या दासबोधात (दा.६.४.१ ते ४) पण हेच सविस्तर सांगितलंय. चिरंजीवांची अवाSक झालेली अवस्था बघून त्याला म्हटलं आज आपण इथंच थांबू, बाकीचं नंतर कधीतरी सांगीन काय ? त्यानंही मुकाटपणे मन हलविली.


आपल्या पृथ्वी निर्माणाची वर्ष एव्हढीच असावीत का आणि त्याची पूर्ण जाणीव आपल्या पूर्वजांना होती का? त्या मुळेच त्यांनी इतकं कालमापन आपल्या वेदां मध्ये, पुराणात विस्तृतपणे पुढील पिढ्यांसाठी लिहून ठेवलंय का असा विचार करून मी पण जेवायला उठलो. 


ऋण निर्देश : १) श्रीमद्भागावतातील विज्ञान दर्शन (रामकृष्ण गोविंद जानकर आणि डॉ. विजय भटकर)

                  २) वैदिक विज्ञान आणि वेदकालनिर्णय (डॉ. प. वि. वर्तक)


महेश मंडलीक

*मनव्यवस्थापन!*

  ☺


आहे त्याचा स्वीकार केल्यास नव्यान्नव टक्के चिंता पळुन जातात.

*वेदनांना विचारांपासुन तोडलं की चिंता पळुन जाते!* 


*1) भुतकाळात घुटमळणे बंद करा –* 


बसल्या बसल्या ना, आपल्या डोक्यात उगाच चक्र सुरु असते, 

- “दहा वर्षांपुर्वी मी चांगला अभ्यास केला असता, तर आज मी ही खुप मोठ्ठा ऑफीसर राहीलो असतो.” 

- “सात वर्षांपुर्वी मी प्लॉट घ्यायला हवा होता, तेव्हा मी सुवर्णसंधी सोडली.” 

- “त्यावेळी मी त्यांच्याशी असे वागायला नको होते! खुप वाईट आहे मी!” 

- “मी खुप कमी पगारावर काम करायला तयार झालो, मी असे नव्हते करायला पाहीजे.”

 व्हायच्या त्या घटना घडुन गेल्या, 

टाईममशीनमध्ये जाऊन ते काही बदलता येणार नाही, तेव्हा आता त्यावर विचार करुन फक्त आणि फक्त, आपली बहुमुल्य उर्जा, फालतुमध्ये खर्च होणार, त्यापेक्षा 

*भुतकाळातल्या, ह्या सर्व चांगल्या वाईट घटना, विसरुन गेलेलं, बरं!


*2)इथे प्रत्येक जण अद्वितीय आहे! –* 


बहुतांश दुःखांच मुळ हे तुलनेत असतं,


*ह्या जगात प्रत्येक गोष्ट एकमेवअद्वितीय आहे,*

गुलाब दिसायला सुंदर असतो, पण म्हणुन मोगर्‍याचं महत्व कमी होत नाही, त्याचा सुगंध ही त्याची ओळख! त्या दोघात डावं-उजवं अशी तुलना करता होईल का? प्रत्येक फुल अद्वितीय आहे.

आता यात डावं उजवं करुन, कशाला दुःखी व्हायचं! प्रत्येकाचा चेहरा एक दुसर्‍यापासुन वेगळा आहे, म्हणुन ह्या जगातली प्रत्येक व्यक्ती एकमेव अद्वितीय आहे, तुम्हीपण!..


*3) ‘आयुष्य कशासाठी’ याचं उत्तर शोधा. –*


आयुष्य भगवंताने आपल्याला दिलेली अनमोल भेट आहे, 

आयुष्य सतत आनंदी राहण्यासाठी आहे, आयुष्य उत्साहाने भरभरुन जगण्यासाठी आहे, आयुष्य भव्यदिव्य स्वप्नं बघण्यासाठी आणि ती स्वप्ने मनमुरादपणे जगण्यासाठी आहे, 

*आयुष्य आपल्या आणि इतरांच्या चेहर्‍यावर हसु फुलवण्यासाठी आहे!*


जीवनाचा प्रत्येक क्षण निष्पापपणे बागडण्यासाठी आहे, मनातले सर्व अपराधी भाव, भुतकाळ-भविष्यकाळ, काल्पनिक जबाबदार्‍यांचे ओझे, सगळे सगळे फेकुन द्या, मोकळे आणि रिते व्हा, प्रत्येक क्षणाला, निरापराध वृत्तीने, निरागसपणे सामोरे जा!


माणसाला तीन गोष्टी जास्त त्रास देतात, प्रत्येक दुःखाच्या मुळाशी ह्या तीन गोष्टी सापडतील, 


 अ) अपेक्षा

 ब) अपुर्ण स्वप्ने,

 क) ध्येयप्राप्ती नंतर येणारा रिक्तपणा!


*बहूदा आपण भला ऊसकी कमीज मेरे कमीजसे सफेद कैसी ! याच विचारात असतो.* 

तो कसा सुखी आहे, 

ती कशी मस्त जगते, 

त्याच आयुष्य आरामशीर आहे,  माझ्याकडे हे का नाही, या अपेक्षेने, तुलनेने दु:ख्खी होत तर नाही ना !


बघा! किती गंमतीशीर आहे हे, समजा, एखाद्याचे लग्न होत नाही, तेव्हा तो किती परेशान असतो, उठता-बसताना, जेवताना, झोपताना एकच ध्यास असतो, लग्न-लग्न-लग्न! नकळत हाच विचार, चिंता बनुन, त्याच्या आत्म्याला डाचु लागतो, त्याच्या दुःखाचं कारण बनतं, मग हास्य गायब होतं, चित्त थार्‍यावर राहत नाही, चिडचिड वाढते. स्वप्नप्राप्तीकडे रोज वाटचाल करायची पण मनावर जखम न होवु देता!, ह्याला म्हणतात, सुखी जीवन!


आणि समजा, एके दिवशी लग्न झालेच, (प्रत्येकाचे होतच असते,) मग अचानक आयुष्यातले थ्रील खतम! पुन्हा सप्पक आयुष्य सुरु, जॉब लागु दे, जॉब लागु दे म्हणुन तळमळलो, आणि जॉब लागला, आता थोड्याच वर्षात त्या जॉबचा कंटाळा यायला लागतो, एक प्रकारचा रिक्तपणा येतो, 


*आयुष्य कशासाठी? जीवनाचा निर्भेळ आनंद घेण्यासाठी, मनाच्या आकाशात हे उत्तर जेव्हा गवसेल, तेव्हा नैराश्य, उदासीनता जवळपास फटकणार पण नाहीत!* 


*4) सेवा करणार्‍याला आत्मिक समाधान मिळते. -*


बघा! किती मजेशीर आहे हे,


- अगरबत्ती स्वतः हवेत विरुन जाते, पण वातावरणात एक प्रसन्न सुगंध पसरवते,

- दिव्याची वात स्वतः नष्ट होते, पण तेजाने घर उजळुन टाकते.

काहीतरी बनण्यासाठी, काहीतरी प्राप्त करण्यासाठी आपण सकाळ संध्याकाळ धावत असतो, पण खरे समाधान कुठे आहे? 

आपल्यात असलेल्या गुणांचा, शक्तीचा वापर आजुबाजुच्यांना, नातेवाईकांना, मित्रांना, अगदी अनोळखी लोकांना सुखी, आनंदी बनवण्यासाठी करणार्‍यांचं जीवन खरं सार्थ झालं, असं म्हणता येईल.


ह्याच चार सुत्रांचा मिळुन बनतो, 

*लॉ ऑफ अट्रेक्शन!*

मनाच्या तळाशी जाऊन सुखाचा शोध घेऊ पाहणारया,  

सगळ्यांचे आयुष्य, सुखी, समाधानी आणि समृद्ध होवो,

 ह्या मनस्वी प्रार्थनेसह, 



🙏💐🙏