.... बाळ वेणुबाई !
असें काय बरें वेड्यासारखें करावें ?
हें बघ, हा नारळ किं नाहीं, फोडण्याकरितां देव्हार्‍यांत ठेवलेला नाहीं !
याला रोज सकाळी गंध, अक्षता, फुलें वाहून याची पूजा करायची !
- पूजा कशाला करायची ?
वेडी पोर !
ऐक, मी काय सांगतो तें.
एके दिवशी रात्रीं काय झालें,
- आपल्या बागेंत बंगल्याशेजारी नारळाचें झाड आहे तें ?
- त्या झाडाखाली, श्रीरामचंद्र, लक्ष्मण
- सीतामाईबरोबर गोष्टी सांगत बसलेले तुझ्या पणजोबांना स्वप्नांत दिसले ?
सकाळीं ते जे उठून पाहतात, तों आपला एक नारळ त्या झाडाखालीं पडलेला !
झालें !
देवाचा प्रसाद म्हणून पणजोबांनीं तो घरीं आणला, त्याची सालपटें काढलीं, मग देव्हार्‍यांत ठेवून त्याची पूजा केली !
रोज या नारळाची पूजा करावयाची असा त्यांनीं आपला नेम चालविला.
पुढें देवाच्या दयेनें त्यांना पुष्कळ पैसा मिळाल्यावर, त्यांनीं याला चांगला सोन्यानें मढविला !
बघ, कशी खर्‍या नारळाच्या शेंडीसारखी जरीची शेंडी आहे ती !
झालेंच तर ही मखमलीची पिशवी, त्याला बसायला रेशमी कापडाची मऊ मऊ गादी - पाहिलीस ना कशी छानदार आहे ती ?
- काय ? काय म्हटलेंस ?
या नारळांत - या जरीनें, सोन्यानें मढविलेल्या नारळांत
- गोड गोड पाणी !
- चांगलें खोबरें असेल ?
हः हः वेडी रे वेडी !
बेटा वेणुबाई !
या नारळांत आतां कोठून खोबरें व पाणी असायला ?
पणजोबांना ज्या वेळेस तो झाडाखाली सांपडला त्या वेळेस त्याच्यांत खोबरें आणि पाणी असेल !
त्या गोष्टीला जवळजवळ आतां दोनशें वर्षे व्हायला आलीं !
आतां या नारळांतलें पाणीही नाहींसें झालें आहे, व खोबरेंही नाहींसें झालें आहे !
- मग यांत आहे काय ?
बेटा, कवटी सोन्याची, शेंडी जरीची, पण आंत किं नाहीं, सडलेली, कुचकी, अशी निवळ घाण आहे !
आतां कांहीं तो खाण्याच्या उपयोगाचा नाहीं !
समजलें आतां ?
तो देण्याबद्दल आतां पुनः नाहींना कधीं हट्ट धरायची ?....
असें काय बरें वेड्यासारखें करावें ?
हें बघ, हा नारळ किं नाहीं, फोडण्याकरितां देव्हार्‍यांत ठेवलेला नाहीं !
याला रोज सकाळी गंध, अक्षता, फुलें वाहून याची पूजा करायची !
- पूजा कशाला करायची ?
वेडी पोर !
ऐक, मी काय सांगतो तें.
एके दिवशी रात्रीं काय झालें,
- आपल्या बागेंत बंगल्याशेजारी नारळाचें झाड आहे तें ?
- त्या झाडाखाली, श्रीरामचंद्र, लक्ष्मण
- सीतामाईबरोबर गोष्टी सांगत बसलेले तुझ्या पणजोबांना स्वप्नांत दिसले ?
सकाळीं ते जे उठून पाहतात, तों आपला एक नारळ त्या झाडाखालीं पडलेला !
झालें !
देवाचा प्रसाद म्हणून पणजोबांनीं तो घरीं आणला, त्याची सालपटें काढलीं, मग देव्हार्‍यांत ठेवून त्याची पूजा केली !
रोज या नारळाची पूजा करावयाची असा त्यांनीं आपला नेम चालविला.
पुढें देवाच्या दयेनें त्यांना पुष्कळ पैसा मिळाल्यावर, त्यांनीं याला चांगला सोन्यानें मढविला !
बघ, कशी खर्‍या नारळाच्या शेंडीसारखी जरीची शेंडी आहे ती !
झालेंच तर ही मखमलीची पिशवी, त्याला बसायला रेशमी कापडाची मऊ मऊ गादी - पाहिलीस ना कशी छानदार आहे ती ?
- काय ? काय म्हटलेंस ?
या नारळांत - या जरीनें, सोन्यानें मढविलेल्या नारळांत
- गोड गोड पाणी !
- चांगलें खोबरें असेल ?
हः हः वेडी रे वेडी !
बेटा वेणुबाई !
या नारळांत आतां कोठून खोबरें व पाणी असायला ?
पणजोबांना ज्या वेळेस तो झाडाखाली सांपडला त्या वेळेस त्याच्यांत खोबरें आणि पाणी असेल !
त्या गोष्टीला जवळजवळ आतां दोनशें वर्षे व्हायला आलीं !
आतां या नारळांतलें पाणीही नाहींसें झालें आहे, व खोबरेंही नाहींसें झालें आहे !
- मग यांत आहे काय ?
बेटा, कवटी सोन्याची, शेंडी जरीची, पण आंत किं नाहीं, सडलेली, कुचकी, अशी निवळ घाण आहे !
आतां कांहीं तो खाण्याच्या उपयोगाचा नाहीं !
समजलें आतां ?
तो देण्याबद्दल आतां पुनः नाहींना कधीं हट्ट धरायची ?....
