जगातले समर्थ !

न कळे काय हे शांततेचा अर्थ

लाविती 'समर्थ' जगातले?

विश्वबंधुत्वाची करिती घोषणा

न कळे कल्पना काय त्यांची !

दुबळ्यांच्या माथा ठेवूनीया हस्त

म्हणती हे, 'स्वस्थ बसा आता!'

पिंजर्‍याचे दार करूनीया बंद

म्हणती हे, 'नांदा सौख्यभरे!'

बोलती, 'जगाचे कराया रक्षण

लढतो भीषण महायुद्ध!'


कवी - ग. ह. पाटील
कवितासंग्रहलिंबोळ्या

नांदू द्या तुमची साम्राज्ये सुखात

समर्थांनो, असो तुमची शाबास !

तुमच्या शौर्यास जोड नाही

विजय-दिनाचा सोहळा साजरा

सावकाश करा आता तुही !

नांदू द्या तुमची साम्राज्ये सुखात

भकास, उधवस्त जगात या

जिंकिली भूमि ती केवळ स्मशान !

फुलवा खुशाल बागा तिथे

आणि द्या एकदा काळाला आव्हान,


कवी - ग. ह. पाटील
कवितासंग्रहलिंबोळ्या

दोस्त हो, तुमची गोड भारी वाचा

"आता थांबवीले आम्ही हत्याकाण्ड

उन्मत्तांचे बंड शमविले

दुबळ्या राष्ट्रांच्या वाराया आपदा

आम्ही परिषदा भरवीतो

शस्त्रास्त्रावरती घालुनी निर्बंध

करू प्रतिबंध अत्याचारा

समताशांतीची निर्मू लोकराज्ये

करू अविभाज्ये पृथ्वी स्वर्ग !"

दोस्त हो, तुमची गोड भारी वाचा

रिकाम्या भांड्याचा नाद जैसा !


कवी - ग. ह. पाटील
कवितासंग्रहलिंबोळ्या

हे फिरस्त्या काळा

सोडून काळा, ही सराई फिरस्त्या

धरशील रस्ता कोणता तू?

काल बाबिलोनी ठेविला मुक्काम

नंतर तू रोम गाठिलेस

आज मंदिरात साधु पॉलाचिया

विसावा घ्यावया थांबलास

एक तुझा पाय दिसे रिकिबीत

झाली इतक्यात हालचाल

जन्म झाला नाही अशा त्या स्थळास

जावया झालास उतावीळ


कवी - ग. ह. पाटील
कवितासंग्रहलिंबोळ्या

श्रीमती सौभाग्यवती – काशीबाई हेरलेकर यांस

तूं या दीन जना स्वबन्धुपदवी आर्यें ! कृपेने दिली,
तेणें बुद्धि कृतज्ञ ही तुजकडे आहे सदा ओढली;
भाऊबीज तशांत आज असतां, व्हावी न कां ती मला
वारंवार तुझी स्मृती, वितरिते आनन्द जी आगळा ?          १

जीं तूं पाठविलीं मला स्वलिखितें, मीं ठेविलीं सादर,
त्यांतें काढुनि होतसें फिरुनि मी तद्वाचनी तत्पर;
त्यांचा आशय तो प्रसन्न सहसा अभ्यन्तरीं पावतां,
होतो व्यापृत मी पुन: गहिंवरे-नेत्रांस ये आर्द्रता !             २

विद्वत्ता, सुकवित्व, गद्य रचनाचातुर्य, वाक्-कौशल;
चित्ताची समुदात्तता, रसिकता, सौजन्य तें दुर्मिळ,
ऐसे आढळती नरांतहि क्कचित् एकत्र जे सद्रुण,
त्यांही मण्डित पण्डिते सति ! तुला माझें असो वन्दन !    ३

माझ्या या हृदयांत तूजविषयीं सद्भाव जो वागतो,
तो अत्यादरयुक्त नम्र जन मी पायीं तुझ्या अर्पितो;
अंगीकारुनि गे स्वये ! समजुनी त्यालाच ओवाळणी;
ठेवीं लोभ सदा स्वबन्धुवरि या, नेच्छीं दुजें याहुनी.        ४


- नम्र बन्धु केशवसुत
वृत्त - शार्दूलविक्रीडित
फैजपूर,यमद्वितीया शके १८२५

संस्कृतीचा गर्व

विकट हासूनी काळ ओरडला,

"खुळ्यांनो, तुम्हाला भान नाही

हजारो हजार वर्षापाठीमागे

तुम्हा जावे लागे खुणेसाठी

कोण होता तुम्ही? पटली ओळख?

आता का रे सुख चुकविता?

हजारो हजार वर्षे लोटतील

प्राप्त ती होईल गती पुन्हा

नका वाहू व्यर्थ संस्कृतीचा गर्व

हारवीन सर्व क्षणमात्रे !"


कवी - ग. ह. पाटील
कवितासंग्रहलिंबोळ्या

असा तू प्रवासी विक्षिप्त रे !

मुख मागे पण पुढे तू चालशी

रीत तुझी अशी उफराटी

सरळ का तुझे पडते पाऊल !

तुझी वाटचाल नाही सुधी

तुझी कुरकुर पाउलागणिक

नेहमी साशंक मुद्रा तुझी

मागीलासंबंधी प्रशंसा अक्षयी

पुढीलांविषयी पूर्वग्रह

पुढे पुढे तरी चालत असशी

असा तू प्रवासी विक्षिप्त रे !


कवी - ग. ह. पाटील
कवितासंग्रहलिंबोळ्या