पिता

(असे बोलून माता मुलास पोटाशी धरण्यास धावते. परंतु तो देवाघरचा सोवळा बाळ दूर होतो व आईला दूर होण्यास खूण करतो. आईचा विलाप चालला असता पित्याची मन:स्थिती कशी होती ती पहा-)

पिता परी खिन्न उगीच राहे
मधेच नेत्रांतुन नीर वाहे
उदास ऐके हृदयार्द्र बोल
रुतोनि चित्ती बसती सखोल।।

संचित राही मिटि लोचनाते
तुटोनी जाई अजि पुत्रनाते
विचारकाहूर उठे मनात
निवांत राहे हृदयी अशांत।।

न दु:ख जे शब्दविभाव्य होई
मनास अत्यंत असीम दाही
तसा न अंगार तनूस जाळी
उफाळ जैसा तनुलागि पोळी।।

समुद्र जसा वडवानळाने
पिता जळे आत तसा मनाने
न बोलला शब्द-वदेल कायी
फुटे तदीयांतर जेवि लाही।।

मूकेपणा दावि तदीय शोक
गमे तया शून्य समस्त लोक
मुखावरी खिन्न दिसे निराशा
शिरे मनीही करण्या निवासा।।

मनावरी तो जरि दु:खभार
करीत होता स्वमनी विचार
विचार ते ऐकुन बाळकाचे
तरंग येती हृदयी तयाचे।।

मनात होता जरि दु:खभग्न
पिता दिसे खोल विचारमग्न
दिसावया लागत त्या स्वदेश
यदर्थ तत्पुत्र वरी मृतीस।।