सांज हासली !

सांज हासली,सजणे, सांज हासली !

वाद हा जरा
थांबवू पुरा
विसावली परस्परात ऊनसावली!

संपवूचना
वेगळेपणा
विभक्त पाखरे पुन्हा निडात भेटली!

भोवती मुके
दाटले धुके
घरात एक मी नि, सखे, तूच एकली !


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

हे जीवन

चिरदाहक चिंतनात चढते – चढते जीवन झुलले, रे!
कसले जीवन, आता नुसते – नुसते मरणच उरले, रे!

झडली पाने पुष्पे पहिली :
काट्यांची खाईच राहिली :
जीर्ण, गलित पर्णातच फुलते – फुलते गुलाब पुरले, रे!

वीज हरवली : उरले वादळ,
दिवाच विझला : उरले काजळ,
हताश ह्रदयामधून पुरते – पुरते तिमिरच भरले, रे!

शून्य मनाने बसलो वाचित
तिमिरामधले निर्दय संचित
संवेदन नसताही नुसते – नुसते मन हुरहुरले, रे!

कसले जीवन, आता नुसते – नुसते मरणच उरले, रे!


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

तुटू दे !

जीवावर बांधव सारे उठलेत – उठू दे !
संबंध दिखाऊ सारे तुटलेत – तुटू दे !

उद्दाम, अघोरी, स्वार्थी, घनघोर जगाला
पाहून उदासी डोळे मिटलेत – मिटू दे !

व्याकुळ, करंट्या, माझ्या गततेज जिवाला
पाहून पुराणे प्रेमी विटलेत – विटू दे !

आघात किती सोसू मी दिनरात मुक्याने :
हा ऊरच आवेगाने फुटणार – फुटू दे !

हे जीवन : याची यांना पण किंमत नाही :
हे रक्त तुझे : लोकांची पण भ्रांत फुटू दे !

अद्याप किती, रे जीवा फिकीरीत पडू मी
हा बद्ध भुकेला आत्मा सुटणार – सुटू दे !


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

चुकलेले कोकरु

दोष कुणाचा, तूच पहा, न कळतच घडल्या चुका :
वाट शोध शोधली : शेवटी थकून बसलो मुका.
ऐल कळेना, पैल दिसेना : बघ, सापडलो इथे
गहन घोर तिमिरांत एकला बन-ओसाडीमधे.

कुणीच नाही काय नेणत्या पतिताला आसरा?
कुठेच नाही दिसत, अरेरे, बुडत्याला कासरा!
घरट्याखाली पडले इवले बिनपंखी पाखरु;
हुरहुर बघते कळपामधले चुकलेले कोकरु

तळमळलो, व्याकुळलो, आणिक सभोवार देखले;
हाक घातली : पुन्हा पुन्हा पण पडसादच ऐकले
जिवास होता तुझा भरवसा : फोल ठरविलास ना!
उमेद खचली, आणि तनूची निमालीच चेतना

मायमाऊली, नकोस हयगय गरिबाविषयी करु!
चुकलो असलो तरी शेवटी तुझेच मी लेकरु


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

प्रेमपीठ

तू कलावती कमला, आणि सांब शंकर मी
वैभवे हवीत तुला, अन असा दिगंबर मी
अन असून तू जुलुमी पाहिजे तुला समता
आडवू नको, सजणे, भाळलो तुझ्यावर मी

प्रेमळास आवडली का कधी तरी समता
गऽ, परस्परांमधला भेद हीच सुंदरता
मी जरी चुका करतो राग तू नको मानू
गऽ, चुकीशिवाय कुठे वाढते खरी ममता!

दूर ती जरी इवली चंद्रकोर चंदेरी
गर्द या वनांत तरी धुंदफुंद अंधेरी
ती चकाकती सगळी दूर राहिली दुनिया
या तमामध्ये वसवू प्रेमपीठ शृंगेरी


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

किती

आली अनंतरंगी सारी वसंत-सेना
या श्रांत शांत झोपी गेल्या परंतू मैना
आता कशी घुमावी लावण्यगीतिका ही?
आला वसंत : माझी झाली परंतू दैना!

माझ्या खुळ्या मना, रे, हा व्यर्थ सर्व दंगा!
चित्रे नको चितारू, अस्पष्ट शब्दरंगा!
कोठे सरस्वती? ही मनु कशी त्रिवेणी?
अव्यक्त राहिली का ही आरुणी अनंगा?

आता कशी पुराणी भाषा कशी धरावी?
निःशब्द जीवनाला वाचा कधी फुटावी?
सांगा, कधी निघावे हृद्बंध, विश्वदेवा?
टाकू किती उसासे? आशा किती धरावी?


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ

खरी प्रीती

हासावी विधुसंगती विधुकला
होते तसे जीवन
मी होता नवरत्न हार रचला
गुंफुन आकाशकण
डोळ्यांना भलतीच भूल पडली
अन धुंद आली मना
मोहाच्या पटलात एक गमली
तू मूर्त देवांगना
प्रीती मागितली खरी, पण खरी प्रीती मिळली कुणा?

आता मात्र पुरा प्रकाश पडला
सारेच हे वेगळे
आहे माळ उभा भकास पिवळा
लोपून गेले मळे
जावा भास जुना म्हणून फिरलो
तो होत नाही कमी
सारे जीवन डावलून बसलो
येऊन खेड्यांत मी
प्रीतीच्या मुलुखांतली मग पुन्हा आता नको बातमी


कवी - ना. घ. देशपांडे
कवितासंग्रह - शीळ