भाउजी - चल जपून अगदी वहिनी,!
हे बोट घट्ट मम धरुनी । तव करी, ।
हा बुधवारातिल रस्ता, ।
रविवार त्यातुनी असता । आजला ।
आबाल-वृद्ध नर-नारी, ।
चालली जुन्या बाजारी । सकल ही ।
गे म्हणून । बोट हे धरून । पदर आवरून ।
चाल हळुहळु तू ।
घसरला पाय तर 'छीःथू' । होइल ।
चोरिची 'बुके' विकण्याला, ।
बेकार छात्रगण सुटला । या स्थळी ।
हे तसे प्रौढ विद्यार्थी, ।
कसलिशी खरेदी करिती । पुस्तके ।
फिरवीत नजर चोहिंकडे ।
बघ बडबडी ही धेंडे । चालली ।
मागुनी । हळुच ढकलुनी । जाइलहि कुणी;
राहि सावध तू ।
घसरला पाय तरी 'छीः थू' । होइल ।
'कमिटी चे' नोकर आणी ।
रस्त्यावर गेले पाणी । टाकुनी ।
जोडाहि घातला त्यात ।
गादिचा मऊ पायात । नवनवा ।
लुगडेहि टोपपदराचे, ।
रेशमी भडक काठाचे । नेसले ।
हळु चाल । नातरी चिखल । पाठ भरवील ।
राहि सावध तू
घसरला पाय तर "छीःथू' । होइल ।
वहिनी - होणार असे जरि 'छीःथू' ।
होउ द्या ! धरु नका किंतू । भाउजी ।
मी बोलुनिचालुनि अबला ।
चुकुनिया पाय जरि पडला । नवल ना ।
परि शौर्य-मेरु जे अढळ, ।
शक्तीचे दगडी' पूल । पुरुष ते ।
निसटून । मुळापासुन । पडति गडगडून ।
तरीहि परंतू ।
कोणिही तयांची 'छीःथू' । करित ना ।
जरि असलो दुबळ्या आम्ही ।
परि नाही म्हणू ज्या कामी । नाहि ते ।
'स्वैपाक आज ना' म्हटले ।
तो, कसे कचेरित गेले । चुंबित ।
'नाही मी झाडित' वदले, ।
तो, केरसुणीसह उठले । झाडण्या ।
परि तुम्ही । बहिष्कारुनी । शिक्षणा फिरुनी ।
जरी शाळेत ।
जाता, तरि 'छीःथू' करित । ना कुणी ।
जरि कजाग आम्ही असलो, ।
भांडण्या कामि कसलेलो, । खंबिर ।
चिमकुर्‍या,चापट्या, चिमटे,
घेतले जरी आम्ही ते । आमुचे ।
परि 'तिकडे' त्याची दाद ।
मागाया जाउ न याद । ही धरा
पण तुम्ही । बहिष्कारुनी । न्यायगृही फिरुनी ।
उघड जाताना ।
तरि "छीःथू' करण्या कोणा । धैर्य ना ।
ते 'पिंगे' 'फेर' धराया, ।
आहोत न आम्ही का या । तत्पर ।
मर्दासम मर्दचि दिसता, ।
ते फेर कशाचे धरिता । नाचरे ।
विसरलात 'मारुनि-मरणें, ।
आणिलेत 'घुसुनी-रुसणें' । बायकी ।
नादान । उघड होऊन । कौन्सिलांतून ।
मिरवण्या बघता ।
तरि होउनि 'छीःथू' लाथा । मिळति ना ।
वहिनीच्या ऐकुनि बोला ।
भरुनिया कंठ गद्गदला ! भाउजी ।
डोळ्यांत आसवे आली, ।
परि रुमाल नव्हता जवळी । त्याचिया ।
सरकली स्मृतीच्या पुढुनी, ।
ती शाळा कोर्टे,-आणी । कौन्सिले ।
भडभडून । गळा काढून । (लाज सोडून)
बोलला बोल, ।
'घसरला पाय तर छीःथू । होइल'
त्या गोंगाटात परंतु ।
'घसरला पाय तर छीःथू-' । शब्द हे ।
तडफडुनी वरती उठले ।
बुरुजांतुनि फुटक्या घुमले । क्षणभरी ।
चिवड्यांचे गाणे गरम !
क्षणमात्रच पडले नरम । तेधवा ।
तुम्हि जरी । जुन्या बाजारि । जाल कधि तरी ।
तरी ऐकाल । 'घसरला पाय तर छीःथू' । होइल ।'
कवी - केशवकुमार
कवितासंग्रह - झेंडूचीं फुलें
